Toetskwaliteit

Toetswijzercommissie

De eerste stap in de totstandkoming van de Centrale Eindtoets wordt gezet door de toetswijzercommissie. De toetswijzercommissie van de Centrale Eindtoets bestaat uit vakinhoudelijke deskundigen.

De commissie heeft als taak de toetswijzer op te stellen. De toetswijzer verantwoordt de inhoud van de Centrale Eindtoets, gebaseerd op de kerndoelen. Het doel van de toetswijzer is om verschillende betrokkenen houvast te bieden:

• leerkrachten in het veld;
• toetsconstructeurs en vaststellingscommissies van het CvTE;
• overige belanghebbenden, zoals uitgevers en methodeontwikkelaars.

Vaststellingscommissie

De toetswijzer is de basis van de constructieopdracht voor de Centrale Eindtoets. De constructieopdracht is de opdracht voor Stichting Cito om de Centrale Eindtoets te construeren. Het CvTE stelt de constructieopdracht vast. De vaststellingscommissie schrijft mee aan de constructie opdracht.

In de vaststellingscommissie zitten zowel vakinhoudelijke deskundigen als velddeskundigen en leerkrachten uit groep 8. De vaststellingscommissie beoordeelt de opgaven voor in de proeftoetsen op vakinhoud, leerplan en belevingswereld van de leerling.

Proeftoets

Om te bepalen wat de kwaliteit van een opgave is, is het van groot belang om de opgaven te testen in de praktijk. Naast de beoordeling door de vaststellingscommissie worden de opgaven getest in de praktijk bij leerlingen van groep 8. Dit wordt gedaan in een proeftoets. In de proeftoets testen we de kwaliteit van een opgave: meten we dat wat we beogen te meten?

De proeftoets bestaat uit zowel een papieren als een digitale toets. De onderdelen en de opgaven zijn vergelijkbaar met die van de ‘echte’ Centrale Eindtoets. De proeftoets vindt jaarlijks plaats in februari en kan voor leerlingen een goede voorbereiding zijn voor de Centrale Eindtoets in april.

Iedere school kan zich aanmelden voor een proeftoets via een inschrijvingsformulier. Deelname aan de Centrale Eindtoets in april is niet verplicht om deel te nemen aan de proeftoets. Ook als de school kiest voor een andere toegelaten eindtoets, kan de school aan de proeftoets van de Centrale Eindtoets deelnemen.

Vaststelling Centrale Eindtoets

Na de proeftoets wordt iedere opgave opnieuw beoordeeld, mede aan de hand van de psychometrische gegevens uit de proeftoets. De vaststellingscommissie stelt de opgaven vast voor de echte afname. De toetsdeskundige van Cito doet vervolgens een voorstel voor een selectie van opgaven voor in de Centrale Eindtoets. De vaststellingscommissie stelt uiteindelijk de definitieve papieren en digitale adaptieve Centrale Eindtoets vast. Daarna kan de toets worden verspreid, zodat deze kan worden afgenomen bij leerlingen van groep 8.

Het hele proces van constructieopdracht tot aan het afnemen van de uiteindelijke Centrale Eindtoets duurt ruim twee jaar.

Ankeronderzoek

Elk jaar voert Stichting Cito een ankeronderzoek uit tijdens de afname van de Centrale Eindtoets. Dit onderzoek is van groot belang voor de vergelijkbaarheid van de moeilijkheid van verschillende eindtoetsen en van de Centrale Eindtoets over de jaren heen. Hierdoor maakt het voor een leerling niet uit in welk jaar hij/zij de eindtoets maakt of welke eindtoets de leerling maakt.

Het ankeronderzoek is in het belang van zowel de leerlingen als de scholen. Eventuele schommelingen in de moeilijkheid van de Centrale Eindtoets hebben hierdoor geen invloed op de scores en het toetsadvies van de leerlingen. Voor scholen betekent het dat een wat moeilijker uitgevallen toets geen invloed heeft op de gemiddelde schoolscore.

Scholen die deelnemen aan het ankeronderzoek ontvangen voor hun leerlingen ankerboekjes waarin reguliere opgaven deels zijn vervangen door ankeropgaven. De moeilijkheid en opmaak van de ankerboekjes zijn hetzelfde als van de reguliere boekjes. De leerling merkt dus niet dat hij of zij een ankertoets maakt.

De scholen die ingeschreven staan voor de Centrale Eindtoets 2022 krijgen een uitnodiging om deel te nemen aan het ankeronderzoek. Scholen die deelnemen aan het ankeronderzoek ontvangen na afloop als dank een extra rapportage.